Jakże wymowne i aktualne za każdym razem, gdy następuje podsumowanie jakiegoś działania, jakiejś akcji i czas pożegnania, okazują się słowa z wiersza Deszcz poety K. I. Gałczyńskiego. Ale taka już kolej rzeczy. Wszystko ma swój początek i koniec. Pocieszeniem jest fakt, że w wielu przypadkach nie zawsze. Wszak możemy spotkać się ponownie, za rok, dwa, a nawet kilka lat. Potwierdzeniem tych słów niech będą choćby organizowane cyklicznie od ponad 40 lat Interdyscyplinarne Warsztaty Artystyczne w Gorzowie Wielkopolskim. Tym razem już 42 rozpoczęły się uroczyście w dniu 12 czerwca 2025 roku.
W Centrum Kultury w Gorzowie Wielkopolskim, organizator i prowadzący Interdyscyplinarne Warsztaty Artystyczne, Czesław Ganda, powitał przybyłych uczestników Sekcji Literackiej, Plastycznej, Muzycznej, Fotograficznej i Filmowej oraz konsultantów. Pokrótce przedstawił program Warsztatów, uczestnicy każdej Sekcji zaprezentowali swoje, przywiezione na Warsztaty, prace. Wieczorem, dzięki gościnności dyrektor Klubu Jedynka Marzeny Maćkały, odbyła się Noc Poetów. Nie było zaskoczeniem, że w ten wieczór w Klubie Jedynka pojawiło się wielu mieszkańców Gorzowa Wielkopolskiego i okolic, nie tylko miłośników poezji, ale również piszących. Poezja różnorodna tematycznie i merytorycznie zainteresowała gości nie mniej, niż występy solistów. Do późnych godzin trwały prezentacje i rozmowy, które jednoznacznie świadczyły o niedostatku w naszym kraju tego typu przedsięwzięć. Jako że bardzo ważna, a może najważniejsza jest integracja i promocja literatury wśród młodzieży, następnego dnia, uczestnicy Sekcji literackiej odbyli lekcje poetyckie w szkołach. Już nie pierwszy raz potwierdziło się, że młodzież nie tylko interesuje się literaturą, ale również sama stawia pierwsze, nieśmiałe kroki w jej tworzeniu. Dlaczego nieśmiałe? Ponieważ potrzebuje pomocy, wskazówek od profesjonalistów. Bardzo wyraźnie zostało to wyartykułowane właśnie podczas tych spotkań. W czasie, gdy literaci prowadzili konstruktywne rozmowy z młodzieżą w klasach, plastycy, fotograficy i filmowcy szukali natchnienia i niecodzienności dla programu Architektura i ludzie. Ten dzień zakończył spektakl w teatrze im. J. Osterwy. Zdania na jego temat były podzielone, ale o gustach wszak nie przystoi rozmawiać.
Dla działań wszystkich Sekcji miejscem docelowym stał się Torzym, gdzie przez pięć dni uczestnicy 42 IWA oddali się wytężonej pracy indywidualnej i w grupach pod kierunkiem swoich konsultantów. Organizatorzy zadbali również o chwile wytchnienia i zaoferowali wiele atrakcji, jak np. ciekawe wykłady znanych i uznawanych gości – specjalistów z dziedziny nauki i kultury. I tak prof. dr hab. Paweł Soroka podzielił się z uczestnikami swoją wiedzą na temat Realizmu i kreacji w literaturze i sztuce, dr Przemysław Pieczyński podpowiadał, co zrobić Aby trudne stało się łatwe, dr Mariola Radzińska ciekawie przedstawiła Historyczne ścieżki zdrowia i życia, przestrzegała przed pewnymi przyzwyczajeniami i nawykami, które niekorzystnie wpływają na zdrowie, a co za tym idzie, życie człowieka. Marta Pelinko w sposób niekonwencjonalny przedstawiła uczestnikom sylwetki znaczących w polskiej literaturze postaci: Haliny Poświatowskiej – 90-lecie urodzin Żyć na przekór śmiertelnej chorobie oraz Władysława Reymonta – 100-lecie śmierci Geniusz na cztery pory roku. Wszyscy uczestnicy 42 IWA pod kierunkiem konsultanta Sekcji muzyczno-wokalnej Czesława Gandy, przygotowali program uroczystości Deo et Patriae – Bogu i ojczyźnie, który został zaprezentowany w Kościele pw św. Michała Archanioła w Swiebodzinie. Spektakl muzyczno-literacki wzruszył nie tylko wykonawców, ale również wiernych zgromadzonych w kościele, co potwierdziło wysoki poziom programu i znaczenie tego typu działań, również w miejscach kultu religijnego.
Warsztaty wniosły do twórczości uczestników o wiele więcej, niż się spodziewali. Nabrali dystansu do tego, co robią, o czym piszą, jak malują, śpiewają, fotografują bądź filmują. Poznali się lepiej, i to nie tylko nawzajem, ale przede wszystkim samych siebie. Pod okiem konsultantów czytali, poddawali wspólnej analizie, dokonywali korekt, nanosili zmiany we własnych tekstach. Nawet znani i uznani dobrowolnie ulegali „maglowi”. W konstruktywnych dyskusjach przekonywali się, że autor nie ma krytycznego spojrzenia na swoje utwory i niejednokrotnie widzi w nich coś, czego nie widzi czytelnik bądź krytyk literacki. Podobne postawy można było zaobserwować wśród uczestników Sekcji plastycznej, kierowanej przez Wojciecha Plusta. Osoby, które malują przeważnie z wyobraźni kierowanej podświadomością zmierzyły się z malowaniem z natury. I tacy, których pędzel szczypie w dłonie, próbowali swoich zdolności plastycznych, z różnym skutkiem, nie zawsze opłakanym.
Największe wyzwanie czekało na literatów i muzyków, kiedy podczas uroczystej Biesiady na zakończenie 42 Interdyscyplinarnych Warsztatów Artystycznych mieli dopasować tekst czytany do muzyki i odwrotnie. Było nieco nerwów i pomyłek, pojawiły się bowiem teksty niepoprawione, ale ogólnie wszyscy podołali zadaniu, podobnie jak przy tworzeniu ekfraz do obrazów malowanych podczas warsztatów przez uczestników Sekcji plastycznej. Tym mocnym akcentem wydawało się, iż podsumowali przebieg Warsztatów. Nic bardziej mylnego. Przyszedł bowiem czas na pokaz zdjęć i slajdów wykonanych przez uczestników Sekcji fotograficznej, a to Bolesława Polarczyka i Sylwestra Turskiego, po czym Sekcja filmowa w składzie Tadeusz Związek, Ryszard Kućko przestawiła zrealizowane przez siebie filmy, czasami dramatyczne, to znów humorystyczne, ale zawsze pobudzające do refleksji. Było wiele radości, kiedy uczestnicy otrzymali upominki, w postaci koszulek z nadrukiem: 42 Interdyscyplinarne Warsztaty Literackie Gorzów Wielkopolski-Torzym 12-19.06.2025 RSTK i zdjęciem Amfiteatru Gorzowskiego. Czas podczas biesiady podsumowującej umilały przeboje w wykonaniu uczestników Sekcji muzyczno-wokalnej, Bożeny Związek, Krystyny Woźniak, Małgorzaty Stankiewicz, Beaty Kulagi, Jerzego Krużela oraz zespołu Dookoła, małżeństwa Joanny Babiarz i Janusza Szota. Niektórych porwały do tańca rytmy piosenki literackiej, czy znanego szlagieru sprzed lat, niektórym przywoływały wspomnienia z uczestniczenia w warsztatach w poprzednich latach, a może nawet wspomnienia osobiste.
Tydzień to zbyt mało na edukację we wszystkich Sekcjach, ale jednego uczestnicy dowiedzieli się na pewno, a mianowicie, jak doskonalić się w swojej pracy artystycznej, jakich błędów podczas tworzenia unikać, gdzie czeka inspiracja, pomoc, jak nie poddać się komercji, ale znaleźć drogę do tworzenia ambitnych utworów, obrazów.
42 Interdyscyplinarne Warsztaty Artystyczne niemniej uroczyście, jak podczas rozpoczęcia musiały dobiec końca w dniu 19 czerwca 2025 roku. Wszyscy jednogłośnie uznali, że chcą częściej uczestniczyć w tego typu warsztatach, że z całą pewnością ambitna i unikatowa inicjatywa, godna jest uznania i kontynuowania.

